1. Chuẩn bị trước khi lắp quạt thông gió

Trước khi khoan cắt hoặc thi công, bạn nên chuẩn bị kỹ để tránh đục phá nhiều lần, ảnh hưởng kết cấu tường/trần và thẩm mỹ công trình.

1.1. Xác định loại quạt & vị trí lắp

• 🔹Quạt gắn tường: quạt thông gió gắn tường cho nhà vệ sinh, phòng tắm, phòng kho nhỏ.
• 🔹Quạt âm trần: quạt thông gió âm trần cho chung cư, nhà tắm có trần thạch cao, hành lang.
• 🔹Quạt ly tâm/quạt sên: dùng cho bếp nhà hàng, đường ống xa (cần xem thêm ở nhóm quạt thông gió TICO).

Vị trí lắp nên gần nguồn ẩm/mùi (khu tắm, khu bồn cầu, khu bếp nấu) và ưu tiên những mặt tường/ngõ thông ra bên ngoài trời.

1.2. Dụng cụ cần chuẩn bị

• 🔹Khoan bê tông (hoặc khoan đa năng) và mũi khoan phù hợp.
• 🔹Máy cắt tường, cắt gạch (nếu cần mở lỗ mới).
• 🔹Tô vít, kìm, bút thử điện, băng dính điện.
• 🔹Thước, bút đánh dấu, nivo (thước thủy) để canh thẳng.
• 🔹Vít nở, tắc kê, keo/bọt trám khe hoặc vữa trát hoàn thiện.

2. Cách lắp quạt thông gió trên tường gạch

Tường gạch là kiểu phổ biến nhất trong nhà phố, đặc biệt với nhà vệ sinh, nhà tắm, kho nhỏ. Đây cũng là kiểu tường dễ thi công nhất.

2.1. Xác định & mở lỗ trên tường gạch

• 🔹Đo kích thước theo khung quạt (ví dụ 150×150mm, 200×200mm…).
• 🔹Đánh dấu vị trí lỗ cách trần một khoảng hợp lý, tránh quá thấp (gió tạt vào người) hoặc quá cao (hút kém).
• 🔹Dùng máy cắt gạch cắt theo đường đã đánh dấu, sau đó bóc phần gạch bên trong.
• 🔹Dùng bay/cùi đục chỉnh lại cho lỗ vuông phẳng, không vỡ gạch quá rộng.

2.2. Bố trí dây điện & công tắc

• 🔹Đi dây âm tường nếu có thể, dùng ống gen để bảo vệ dây.
• 🔹Có thể cho quạt chung công tắc với đèn nhà vệ sinh hoặc tách công tắc riêng.
• 🔹Đầu dây chờ ra tại vị trí gần quạt, chừa chiều dài đủ đấu nối.

2.3. Cố định quạt lên tường

• 🔹Đặt thân quạt vào lỗ, canh cho mặt quạt cân bằng (dùng thước nivo nếu có).
• 🔹Đánh dấu vị trí bắt vít, tháo quạt ra và khoan lỗ lắp tắc kê.
• 🔹Đưa quạt vào lại, đấu dây điện, siết vít cố định thân quạt.
• 🔹Dùng vữa/keo/bọt trám khe trám kín khoảng hở xung quanh để tránh gió lùa và nước mưa lọt vào tường.

Với các mẫu quạt gắn tường TICO, nhà sản xuất thường có sẵn lỗ bắt vít và hướng dẫn đấu dây rất rõ ràng, bạn nên đọc kỹ trước khi thi công.

3. Cách lắp quạt thông gió trên tường bê tông

Tường bê tông cốt thép chắc chắn nhưng khó cắt hơn tường gạch. Khi lắp quạt thông gió trên tường bê tông, cần chuẩn bị kỹ dụng cụ và tính toán tốt vị trí lỗ chờ.

3.1. Trường hợp đã chừa lỗ sẵn trong bản vẽ

Đây là trường hợp lý tưởng. Thợ xây đã chừa lỗ theo kích thước chuẩn quạt, bạn chỉ cần:

• 🔹Kiểm tra kích thước lỗ có khớp với model quạt dự kiến lắp hay không.
• 🔹Nếu lỗ hơi rộng, có thể dùng vữa/khung phụ để căn lại sao cho thân quạt được cố định chắc chắn, không rung.
• 🔹Đi dây điện trong ống gen từ tủ điện/công tắc đến quạt.
• 🔹Đặt quạt vào, bắt vít, trám kín khe hở như với tường gạch.

3.2. Trường hợp cần cắt lỗ mới trên tường bê tông

Công đoạn này phức tạp hơn và nên do thợ chuyên nghiệp thực hiện:

• 🔹Dùng máy khoan bê tông & máy cắt chuyên dụng để cắt mở lỗ.
• 🔹Tránh cắt vào dầm, cột, hoặc vị trí có thép chịu lực quan trọng.
• 🔹Sau khi mở lỗ, xử lý bề mặt bằng vữa/bột trét để lỗ vuông, gọn.

Các bước lắp quạt, đấu dây, bắt vít sau đó tương tự như với tường gạch, chỉ khác ở khâu xử lý bề mặt và dụng cụ cắt bê tông.

4. Cách lắp quạt thông gió trên trần thạch cao (âm trần)

Với nhà phố mới, chung cư hoặc văn phòng, quạt thông gió âm trần là lựa chọn vừa đẹp vừa êm. Tuy nhiên, lắp trên trần thạch cao cần lưu ý về khung xương và đường ống dẫn khí.

4.1. Chọn đúng vị trí và kích thước lỗ

• Chọn vị trí gần nguồn ẩm/mùi (khu tắm, khu bồn cầu, khu hay đọng hơi nước).
• 🔹Tránh lắp sát đèn downlight để không bị phân tán luồng gió.
• 🔹Đo kích thước mặt quạt (ví dụ 200×200mm) và đánh dấu trên trần thạch cao.
• 🔹Dùng cưa lọng hoặc dao chuyên dụng cắt theo đường đã vẽ.

4.2. Gia cố khung xương trần

Trọng lượng quạt âm trần dồn lên trần, nên cần:

• 🔹Bổ sung thanh xương thép hoặc khung đỡ quanh vị trí lắp.
• 🔹Cố định khung đỡ vào hệ xương chính để quạt không làm võng trần.

4.3. Lắp đặt quạt & đường ống dẫn khí

• 🔹Với quạt âm trần TICO, thường có cổ nối ống phía trên:
• 🔹Đấu ống dẫn khí từ quạt ra ngoài trời hoặc ra giếng trời, cửa chớp.
• 🔹Hạn chế gấp khúc ống quá nhiều, chiều dài ống càng ngắn càng tốt để không giảm lưu lượng.
• 🔹Đặt quạt vào lỗ, cố định bằng móc treo, vít hoặc khung kẹp theo thiết kế.
• 🔹Đấu dây điện theo sơ đồ, kiểm tra chiều quay và hoạt động trước khi đóng trần hoàn thiện.

5. Lưu ý an toàn & mẹo giúp quạt chạy êm, bền

5.1. Lưu ý an toàn điện

• 🔹Luôn ngắt nguồn điện trước khi thi công, đấu nối hoặc bảo dưỡng.
• 🔹Dùng dây điện đúng tiết diện, đi trong ống gen chống ẩm.
• 🔹Dùng aptomat/cầu dao riêng nếu hệ thống quạt nhiều và công suất lớn.

5.2. Mẹo để quạt chạy êm

• 🔹Lắp quạt lên bề mặt phẳng, bắt vít chắc nhưng không siết quá mạnh gây biến dạng vỏ quạt.
• 🔹Trám kín khe hở quanh thân quạt để tránh gió rít.
• 🔹Hạn chế gắn quạt lên tấm thạch cao mỏng, luôn có khung đỡ phía trên.

5.3. Bảo trì định kỳ

• 🔹Vệ sinh mặt che, lưới chắn mỗi 3–6 tháng tùy mức độ bụi.
• 🔹Kiểm tra tiếng ồn lạ để phát hiện sớm bạc đạn/bu lông lỏng.
• 🔹Không xịt nước trực tiếp vào quạt khi vệ sinh, chỉ dùng khăn ẩm hoặc chổi lông mềm.

6. Câu hỏi thường gặp (FAQ)

6.1. Lắp quạt thông gió trước hay làm trần/thạch cao trước?

Tốt nhất nên lên phương án và chừa lỗ trước, sau đó thi công trần/thạch cao và lắp quạt sau cùng. Như vậy vừa dễ căn vị trí, vừa đảm bảo thẩm mỹ.

6.2. Có thể tự lắp quạt thông gió hay cần gọi thợ?

Nếu chỉ thay quạt mới vào lỗ sẵn có và bạn hiểu về điện, có thể tự làm. Nếu phải cắt tường bê tông, trần thạch cao, đi ống thì nên gọi thợ để đảm bảo an toàn và đúng kỹ thuật.

6.3. Nên chọn quạt thông gió gắn tường hay âm trần?

Nhà vệ sinh, phòng tắm nhà phố thường dùng quạt gắn tường là đủ. Chung cư, nhà mới có trần thạch cao đẹp thường ưu tiên quạt âm trần để tăng thẩm mỹ và độ êm.